Turkse en Marokkaanse uitvaart

In Nederland wonen ongeveer 400.000 Turkse Nederlanders. Daarmee vormen zij de grootste minderheidsgroep van ons land. De meeste Turken (75 tot 80%) zijn moslim. Van de overige is een klein deel christelijk, de rest hangt geen geloof aan. Islamitische Turken zij onder te verdelen in twee groepen: Soennieten en Alevieten. Zij nemen ieder op hun eigen manier afscheid van hun overledenen.

Marokkanen wonen er iets minder in Nederland, ongeveer 380.000, waarvan de helft in Nederland is geboren. De meeste Marokkaanse Nederlanders zijn Soennitische moslims. De eerste generatie bestond voor een groot deel Berbers, die hier kwamen als gastarbeider en hun eigen tradities meebrachten. Die tradities vervagen overigens in hoog tempo onder jongeren.

De uitvaart bij Soennitische Turken

Turkse Soennitische moslims volgen bij een uitvaart grotendeels de regels zoals die gelden voor een islamitische uitvaart. Behalve uit de Koran lezen zij ook uit de Mevlüd, die het leven van de profeet Mohammed beschrijft. Traditioneel worden op de donderdag in de week na de uitvaart kennissen en buren uitgenodigd in het huis van de overledene. Zij krijgen dan eten en er wordt uit de Koran gelezen.

De uitvaart bij Alevitische Turken

Alevieten belijden een niet-dogmatische vorm van de islam. De koran is ook voor hen een heilig boek, maar er wordt minder nadruk gelegd op het strenge naleven van de regels. Voor hen is het meer een leidraad voor een goede, morele manier van leven en een tolerante opstelling. Alevieten gaan niet op bedevaart naar Mekka, dagelijkse gebeden, vasten en moskeebezoek zijn niet verplicht, alcohol drinken mag en vrouwen dragen geen hoofddoek. Veel Soennieten beschouwen Alevieten daarom niet als echte moslims.

De meeste Alevieten willen in Turkije begraven worden. Hun begrafenisrituelen komen grotendeels overeen met die van andere islamitische uitvaarten. Na veertig dagen komen familie en bekenden van de overledene bijeen om hem te herdenken met een viering.

De uitvaart bij Marokkaanse Soennieten

Ook de Marokkaanse Soenitische moslims volgen de regels en rituelen van de traditionele islamitische uitvaart. De meeste van hen willen in Marokko begraven worden. Dat heeft te maken met de eeuwige grafrust die de islam voorschrijft. In Marokko is die gegarandeerd, in Nederland moet die speciaal aangevraagd worden. Vroeger sloten Marokkanen tegelijk met het openen van een rekening bij een Marokkaanse bank automatisch een begrafenisverzekering af, die een repatriëring naar Marokko regelde. Nu de meeste Marokkaanse banken uit Nederland vertrokken zijn omdat ze geen bankvergunning hebben, moet veel Marokkanen hun zaken in België of Frankrijk regelen.

Een islamitische uitvaart is sober. Waar bij een katholieke of protestantse uitvaartdienst uitgebreid wordt stilgestaan bij het leven van de overledene, houden moslims zich aan vaststaande gebeden en rituelen. De gedachte hierachter is dat alleen God mag worden vereerd, mensen niet. Het afscheid is dan ook gelijk voor iedereen, rijk of arm. Bij het overlijden ondersteunt de hele Marokkaanse gemeenschap elkaar. Het overlijdensgebed in de moskee wordt altijd door veel moslims bezocht, ook door mensen die de overledene helemaal niet kennen. Deelnemen aan zo’n gebed wordt gezien als een goede daad.

Marokkanen verzorgen het graf van hun overleden dierbaren niet of nauwelijks. Dat komt omdat volgens hun geloof de rust van een lichaam zonder ziel niet verstoord mag worden. Een grafsteen zoals christenen die kennen wordt niet geplaatst, hooguit wordt een speciale plant op het graf gezet. Wel wordt het graf vaak bezocht, meestal op donderdag of vrijdag, waarbij soms brood met vijgen wordt uitgedeeld. Men gelooft dat het eten zo bij de overledene terechtkomt, iets dat vanuit de islam als een volksgeloof wordt bestempeld.

Sluit direct een islamitische uitvaartverzekering af of maak een berekening om te zien hoeveel jouw uitvaart gaat kosten.