Wilsbeschikking

Wilsbeschikking

Author: Ties van Beusekom , expert uitvaart • Update: 19 april 2025

Hoe je uitvaart eruitziet? Daarover beslis je zelf niet meer mee. Of wel? Het is heel normaal dat je wensen hebt voor je eigen uitvaart. Die kun je op verschillende manieren delen. Een wilsbeschikking is daarvan de belangrijkste. Hierin leg je vast wat je na je overlijden wil.

Wat is een wilsbeschikking?

Een wilsbeschikking is een document. Hierin schrijf je wensen voor na je overlijden. Dit gaat dan met name over de uitvaart. Veel mensen vinden het fijn om daar zelf invloed op te hebben. Op de muziek bij de uitvaart, bijvoorbeeld. Andere speciale wensen voor je uitvaart leg je hierin vast. Ook de verdeling van bepaalde bezittingen beschrijf je in je laatste wilsbeschikking. Het gaat dan met name om bezittingen die geen grote waarde vertegenwoordigen. Bezittingen van grotere waarde zet je in een testament. Zowel een testament als wilsbeschikking opstellen is heel gebruikelijk. Alleen uitspraken over de verdeling van bezit zonder grote waarde zijn in een wilsbeschikking rechtsgeldig. Daarnaast is er ook een medische wilsbeschikking. Hierin zet je jouw wensen over het ondergaan van medische behandelingen wanneer je daar zelf niet direct over kunt beslissen.

Over een wilsbeschikking praat je altijd met je naasten. Je zet je wensen niet alleen op papier. Het is goed als zij weten van je wensen. Daarnaast helpen je naasten je ook vaak helder te krijgen wat voor jou belangrijk is. En wat voor hen belangrijk is. Want veel mensen wensen zich een afscheid dat voor hun naasten mooi en passend is. Voor hen voelt het tenslotte als een afscheid. Praten met je naasten helpt ook bij het maken van keuzes.

Waarom een wilsbeschikking?

Een uitvaart is veel regelwerk. Er komt opeens veel op nabestaanden af. Iets waar je in het dagelijks leven vaak niet bij stilstaat. Met een wilsbeschikking help je jouw nabestaanden. Zo laat je hen weten hoe jij het zelf voor je ziet. Dat maakt het voor je naasten eenvoudiger. Ook geeft het hen de prettige gedachte een uitvaart te organiseren volgens jouw wensen. Voor jouzelf is dat natuurlijk ook een fijn idee. Het idee dat je uitvaart eruitziet zoals je dat wenst. Met een wilsbeschikking heb je invloed op je eigen afscheid. Dat wil niet zeggen dat je alles tot in detail bepaalt. Je kunt ook juist aangeven wat je liever aan familie laat. Ook dan is er het voordeel dat zij niet twijfelen over jouw laatste wensen.

Wat staat in een wilsbeschikking?

Een wilsbeschikking opstellen kan zo uitgebreid als je zelf wenst. Of juist niet. Wellicht zijn er veel zaken waar je geen uitgesproken mening over hebt. Wat je in ieder vermeldt:

  • Je eigen naam en gegevens
  • De datum waarop de wilsbeschikking opgesteld is of het laatst gewijzigd is
  • Welke naaste jouw uitvaart mag organiseren
  • Welke uitvaartverzorger dit mag doen (eventueel regel je dit al via je uitvaartverzekering)
  • Je voorkeur voor begraven, cremeren of een andere bestemming van je lichaam
  • Eventuele toestemming voor orgaandonatie
  • Je financiële gegevens en verwijzing naar persoonlijke administratie
  • Verwijzing naar je uitvaartverzekering en eventueel levensverzekering

Dit zijn de basisgegevens. Het is altijd verstandig om deze aan te stippen. Verder mag je in een wilsbeschikking zo uitgebreid zijn als je wenst. Je kunt tot in detail beschrijven hoe je uitvaart eruit moet zien. Over de omgang ervan, waar je eventueel begraven wil worden en wat voor grafmonument daar mag komen. Als alternatief kun je naasten benoemen die hierover mogen beslissen. Ook andere wensen van persoonlijke aard neem je op in een laatste wilsbeschikking. Dit kunnen kleine, persoonlijke wensen zijn. Ook het verdelen van goederen met vooral emotionele waarde kan via een wilsbeschikking.

Wat is het verschil tussen een wilsbeschikking en testament?

Een testament verdeelt bezittingen van materieel belang. Hierbij gaat het om geld en onroerend goed. Ook inboedel en bezittingen van relatief grote waarde staan in een testament. Hoewel een wilsbeschikking rechtsgeldig is, heeft een testament een grotere juridische waarde. Op de correcte uitvoering ziet een notaris toe. Ook heeft een testament een zakelijker karakter. In een wilsbeschikking noem je bijvoorbeeld de muziek voor je uitvaart. Een testament bevat een opsomming van bezit en de verdeling daarvan onder je nabestaanden. Ook voorziet een testament in de afwikkeling van verplichtingen en schulden, als daar sprake van is.

Verschil laatste wilsbeschikking en medische wilsbeschikking

Er wordt ook wel van een medische wilsbeschikking gesproken. Dit is een ander type wilsbeschikking dan een laatste wilsbeschikking. In een medische wilsbeschikking leg je zaken vast over het ondergaan van medische behandelingen. Met name voor als je daar zelf op dat moment niet over kunt beslissen. Of je gereanimeerd wil worden, bijvoorbeeld. Ook een euthanasieverklaring kan hier onderdeel van zijn. Ook hierbij is het delen met nabestaanden belangrijk. In een medische noodsituatie wordt vaak snel gehandeld. Vaak zijn de aanwezige naasten het eerste aanspreekpunt voor behandelaars.

Is een wilsbeschikking rechtsgeldig?

Ja, een wilsbeschikking is rechtsgeldig. Bij gebrek aan andere informatie zal deze worden uitgevoerd. Toch zijn juridische conflicten over de uitvoering van een wilsbeschikking zeldzaam. Dat komt omdat er vooral informele wensen in staan. Toch heeft een wilsbeschikking wel degelijke een officiële status. Daarvoor moet er wel minimaal bepaalde informatie in staan. Het betreft dan de persoonlijke informatie. Naam, adres en handtekening. Ook de datum van de laatste wijziging vermeld je op de beschikking. Een notaris is verder niet nodig. Voldoet de beschikking aan de minimale eisen? Dan is je wilsbeschikking rechtsgeldig.

Voorbeeld wilsbeschikking

Wil je een wilsbeschikking opstellen? Dan begin je gelukkig niet helemaal bij nul. Het onderstaande voorbeeld van een wilsbeschikking is rechtsgeldig, indien goed ingevuld. Je kunt hier dus direct een begin maken met het invullen van je wilsbeschikking. Neem daarvoor gerust wat tijd. Het overdenken van het eigen afscheid doen veel mensen niet lichtzinnig. Hier mag je best even over nadenken. Ook over wat je vraagt van je nabestaanden. Een laatste wilsbeschikking is ook een cadeau aan je naasten. Een kans om nog eenmaal te laten weten wat ze voor je betekenen. Dat alleen al is een paar mooie overdenkingen waard.