Boeddhistische uitvaart

In het boeddhisme wordt de dood gezien als een overgang van het ene leven naar het andere. Steeds weer krijg je een nieuw leven, tot je verlicht bent en het Nirvana hebt bereikt. Volgens gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek waren er in 2015 ongeveer 57.000 Nederlanders die zich boeddhist noemen.

Het overlijden

Boeddhisten zien het overlijden niet als het einde van het leven. Ze zijn zich er wel van bewust dat hun huidige leven eindig is, daarom zijn ze al tijdens hun leven voorbereid op de dood. Boeddhisten zullen daarom geen angst, verdriet of andere negatieve gevoelens laten blijken bij een overlijden. Zulke gevoelens geven volgens hen blijk van een verkeerde gehechtheid aan het leven. Vaak wordt bij het sterfbed een altaartje ingericht, waar kaarsen branden en wierook gestookt wordt.

Soms gaan boeddhisten ver in hun acceptatie van ziekte, ouderdom en de dood als onderdeel van het leven. Ze zullen bijvoorbeeld afzien van pijnbestrijding in de laatste levensfase, omdat ze die bewust willen meemaken. Euthanasie is voor veel boeddhisten al helemaal niet bespreekbaar.

Copyright: Boeddhisme.nl

Na de dood

De wedergeboorte na de dood zien boeddhisten als een gevolg van het verlangen naar zintuiglijk genot. Zolang dat verlangen aanwezig is zal de boeddhist geen verlichting bereiken en dus opnieuw geboren worden. Na het overlijden wordt het lichaam van de overledene een paar uur met rust gelaten. Zo kan het bewustzijn het lichaam verlaten. Boeddhisten gaan ervan uit dat overledenen een tijdlang nog kunnen horen. Nabestaanden lezen daarom na het overlijden soms instructies voor uit het Tibetaanse Dodenboek, in de hoop dat de overledene na zijn dood toch nog de juiste inzichten krijgt en niet weer geboren hoeft te worden, of in ieder geval een gunstige wedergeboorte krijgt. Deze periode duurt 49 dagen.

Crematie

Boeddhisten zullen zich niet snel laten begraven, meestal wordt er gekozen voor crematie. Hiervoor bestaan geen vaste rituelen. Er kunnen gebeden en mantra’s gereciteerd worden, soms worden bloemenkransen geofferd of er kan een lichtofferande uitgevoerd worden. Steeds meer uitvaartverzorgers bieden mogelijkheden voor het verzorgen van een boeddhistische uitvaart. Zo kan onder leiding van een spiritueel leraar een rituele verbranding plaatsvinden van geld en wierook. Ook kunnen gebeden, mantra’s en andere rituelen onder zijn begeleiding plaatsvinden. Zo worden de geesten gunstig gestemd en wordt een goed karma gecreëerd voor de overledene.

De overgangsperiode van 49 dagen

Na de crematie begint de hierboven genoemde periode van 49 dagen. Behalve het voorlezen uit het Tibetaanse Dodenboek vinden in die periode ook andere rituelen en activiteiten plaats. Lichtceremonies, geur- en voedselofferandes, zuiveringsrituelen en meditatie behoren hierbij tot de mogelijkheden. Ook het redden van dieren wordt door boeddhisten gezien als een daad die de overledene kan helpen. De wedergeboorte hoeft namelijk niet per se als mens te zijn, een dier kan ook. Goed zijn voor dieren is daarom belangrijk voor de boeddhist.

Na de crematie of begrafenis vinden er herdenkingsdiensten plaats in een tempel of in het huis van de overledene. Deze diensten worden gehouden na één week, na zeven weken (dus als de periode van 49 dagen is afgelopen) en na honderd dagen.